0
ریزش شکوفه سیب
profile avatar

میوه درختان سیب ،گلابی و به در اوایل تابستان معمولا” به دفعات کمتر از گیلاس می ریزد. این ریزش نتیجه عدم توانایی درخت در تامین مواد غذایی برای تعداد زیاد میوه تشکیل شده روی درخت میباشد. گلدهی خیلی زیاد و گرده افشانی گسترده موجب تولید میوه به تعداد بیش از توان درخت در حفظ فیزیولوژیکی آن میگردد. درخت در تلاش برای ذخیره انرژی ،میوه های اضافی را می اندازد. اساسا” ،تنک کردن طبیعی در نتیجه رقابت بین میوه هاست.

عوامل نامساعد محیطی از قبیل سرما ،گرما و تغییرات ناگهانی رطوبت موجب ریزش میوه های نارس میشود. در رابطه با شرایط خاک در اثر آبیاری نامنظم ،کمبود عناصر غذایی نیز موجب ریزش میوه درختان میگردد. تشخیص کمبود عناصر غذایی در صورت بروز کمبود چند عنصر غذایی اغلب مشکل میباشد. تجزیه برگی می تواند به تشخیص کمبود نوع عنصر غذایی کمک نماید. گاهی در اثر باد بردگی علفکش ها ممکن است ریزش میوه درختان بوجود آید.
خسارت آفات و بیماری ها روی درختان میوه علائم مشخص تولید میکنند که با مشاهده علائم فعالیت آفات و بیماریها می توان به علل ریزش میوه ها پی برد.

برای ریزش بیش از حد میوه درختان دلایلی وجود دارد و این ریزش عامل مهم در تعیین مقدار محصول قابل برداشت می باشد. همه میوه ها در بیشتر شرایط دچار ریزش مستمر بعد از گلدهی نمی شوند.و عوامل زیادی از جمله موارد زیر دخیل هستند :

عوامل محیطی ( باد شدید ، دمای کم و یا زیاد ، رطوبت … )

 ژنتیکی ( ارقام حساس و یا مقاوم به ریزش … )

 هورمونی ( اثرات هورمون اکسین ، سیتوکنین ، جیبرلین … )

 برخی آفات و بیماری ها ( مانند کرم سیب و پوسیدگی مغز میوه … )

 نوع تغذیه ( عناصری چون ازت ، روی ، بر … )

بطور کلی مراحل ریزش میوه سیب و حتی گلابی را میتوان به صورت زیر خلاصه کرد:

۱- مرحله اول ریزش :
ریزش میوه در مرحله اول در درختان سیب بلافاصله بعد از ریختن گلبرگها شروع شده به مدت ۲ تا ۳ هفته ادامه می‎یابد. در این مدت مخصوصاً میوه هایی ریزش می کنند که از لحاظ تعداد دانه های تشکیل شده بسیار کم و با اینکه عمل تلقیح در آنان بطور ناقص انجام گرفته باشد در اکثر مواقع مقدار ی از میوه ها در این مرحله بر اثر خود تلقیحی یا عدم تلقیح ریزش می نماید.
۲- مرحله دوم ریزش یا ریزش میوه در خردادماه :
ریزش دوم میوه در درختان سیب و گلابی که بنام ریزش در خرداد ماه موسوم است بیشتر مورد توجه قرار می گیرد زیرا در این زمان میوه تقربیاً به اندازه یک فندق شده در حدود چند هفته بعد از ریزش اول شروع شد، و به مدت ۲ تا۴ هفته ادامه پیدا می کند. شروع این ریزش چند هفته بعد از ریزش اول است و به مدت ۲ تا ۴ هفته ادامه پیدا می کند شدت ریزش در این مرحله بسیار زیاد بوده مخصوصاً در بعضی از واریته ها اعداد زیادی از میوه های تشکیل شده خود را از دست میدهند. بدون شک دراین مرحله ریزش علاوه بر اثر کمبود مقدار هورمون های لازم عوامل دیگر مانند مواد غذایی آب و پایه نیز رل مهمی باز می کنند.
۳- ریزش قبل از رسیدن کامل میوه:
این ریزش ۲ تا ۳ هفته و گاهی چند روز قبل از رسیدن کامل سیب درخت مشاهده می گردد. علاه بر فاکتور های خارجی مانند کم و یا زیادی آب، ضعف و یا قدرت باردهی بیش از حد درخت، کم و یا زیاد بودن مواد غذایی، افزایش درجه حرارت ناگهانی و خشکی بیش از حد عوامل ارثی نیز بستگی دارد.
در این بحث علل ریزش در زمان رسیدن میوه مورد بررسی قرار میگیرد. پ‍‍ژوهشگران عقیده دارند که یک سری هورمون و تنظیم کننده های رشد در نوک جنین و بذر ترشح ، و باعث میشوند که دم میوه به درخت چسبیده و میوه وجنین از درخت مادری تغذیه نمایند و به رشد و نمو خود ادامه دهند ؛ این مواد اگر به هر عللی ترشح نشوند و یا غلظت این مواد در داخل نسج درخت کم شود درخت حس میکند که جنین تکامل یافته و شروع به تشکیل لایه جداکننده در دمگل میوه مینماید که نهایتا” میوه ریزش می کند.

جلوگیری از ریزش میوه با هورمون پاشی:

تحقیقات ثابت کرده است محلولپاشی هورمون های مصنوعی می تواند این نوع ریزش راکنترل کند .
نوع هورمونی که بهترین نتیجه را می دهد بسته به نوع میوه تغییر می کند و با کاربرد درست و به موقع هورمون می توان نتایج قابل توجه به دست آورد.
نفتالین استیک اسید شبه هورمونی است که برای جلوگیری از ریزش میوه قبل از برداشت بصورت محلول پاشی مورد استفاده قرار میگیرد. این ماده خطرات سویی روی محصول سیب ندارد و میتواند در همه ارقام سیب مورد استفاده قرار گیرد . نفتالین استیک اسید حدودا” سه روز بعد از سمپاشی اثر خود را بروز میدهد و دو تا سه هفته بطور موثر و ملموس از ریزش میوه جلوگیری میکند.

 طبق تحقیقات پرفسور Friedrich چناچه ۴ تا ۶ درصد گلها در سیب و گلابی و ۱۰ تا ۲۰ درصد گلها در گیلاس و هلو و زردآلو به میوه تبدیل شوند در آن سال محصول خوبی در انتظار باغداران خواهد بود. در ادامه نتیجه گرفت که رابطه مستقیمی بین تعداد دانه در درون میوه سیب و ریزش میوه آن وجود دارد چنانچه تعداد دانه های درون میوه بالغ بر ۲ عدد گردد، بعلت کمبود میزان هورمون مترشحه این میوه‎ها ریزش حاصل می کنند و اگر همه دانه های درون میوه که حداکثر به ۱۰ عدد میرسند تکامل پیدا کنند بعلت کوچک بودن دانه های باز هم میزان تولید هورمون کم شده و سبب ریزش میوه می گردد و اگر دانه ها حد متعادل بین ۵ تا ۷ دانه باشند ریزش کمتر و در نهایت محصول بیشتر خواهد بود.

جمع بندی

بطور کلی محققان شایع ترین دلیل ریزش میوه را عدم تلقیح مناسب در زمان گرده افشانی میدانند. و وفور میوه در درخت و باغ را ، همین عامل لقاح تعیین میکند. حتی ریزشهای بعدی نیز در اثر عدم لقاح مناسب ارزیابی میکنند . بطوریکه عدم لقاح موجب ریزش صد در صدی میوه میشود و لقاح ناقص با توجه به ساختار گل در درخت سیب که میبایست ده عدد تخم یا دانه در داخل میوه تشکیل شود با وجود کمتر از ۵ تخم ، ریزش میوه در تابستان حتمی خواهد بود.

معمولاً محلول‌پاشی درختان با عناصر ماکرو و میکرو در اواخر زمستان انجام می‌شود که هم باعث افزایش مقاومت به سرما و آفات و بیماری‌ها می‌گردد و هم باعث کاهش ریزش گل‌ها و میوه‌ها می‌شود. همچنین تأمین یک سری از عناصر در زمان تلقیح خیلی مؤثر هستند و وجود آن‌ها تشکیل میوه را تضمین می‌کند، این عناصر عبارت‌اند از نیتروژن، روی و بور که به آن‌ها عناصر Fruit set می‌گویند و باید در زمان مناسب در اختیار گیاه قرار گیرد زیرا نقش مؤثری در عمل گرده‌افشانی و تشکیل میوه دارند.

اکثر عناصری که گیاه در شروع فصل رشد مصرف می‌کند از اندوخته‌ی داخلی گیاه در سال قبل است نه از خاک، حتی اگر خاک حاوی این کودها باشد در اوایل فصل رشد به خاطر سردی هوا هنوز فعالیت ریشه به‌خوبی شروع نشده و قادر نیست عناصر را به‌خوبی از خاک جذب کند و اگر سال قبل درخت را به‌خوبی تغذیه نکرده باشیم عمل گرده‌افشانی و تلقیح با مشکل مواجه می‌شود؛ بنابراین یکی از بهترین زمان‌هایی که می‌توان محلول فروت ست را در اختیار درخت قرارداد پس از برداشت میوه و زمانی که برگ درختان هنوز سبز است محلول‌پاشی با محلول آماده‌ی فروت ست به نسبت ۳-۵ در هزار انجام شود یا سه کود سولفات روی، اسید بوریک و اوره را به‌صورت جداگانه و با غلظت ۳-۵ در هزار به درختان محلول‌ پاشی کنیم که این عناصر در درخت ذخیره می‌شوند.

نوبت دوم استفاده از این محلول‌پاشی با همین غلظت در زمان تورم جوانه‌هاست که در این زمان باعث بهبود تلقیح می‌شود. نیتروژن باعث افزایش طول عمر مادگی می‌شود و درنتیجه فرصت بیشتری برای گرده‌افشانی فراهم می‌کند. عنصر بور سرعت تشکیل لوله‌ی گرده را بیشتر می‌کند و درنتیجه گرده‌ها زودتر به مادگی می‌رسند و عنصر روی به‌عنوان پیش ماده‌ی اکسین عمل می‌کند که اکسین نقش مؤثری در عمل تلقیح دارد.

ارسال یک دیدگاه

0

بالا

X